Een beetje geldstress maakt het verschil

Zoals je kunt lezen in andere verhalen ben ik ooit begonnen aan een persoonlijke financiële stresstest. In eerste instantie dacht ik dat dit tijdelijk zou zijn. Vervolgens liep het jaren.

Deze maand heb ik er punt achter gezet. Ik ga me er niet meer helemaal door laten begrenzen. Een beetje wel, want ik ben van mening dat het je scherp houdt. Dat ik nu beter weet hoeveel iets kost, wanneer ik puur naar de prijs kijk.

Voordat ik aan die test begon had ik bij sommige zaken niet goed in de gaten hoeveel van mijn inkomen daaraan op zou gaan, puur omdat ik voor een deel niet van mijn inkomen leefde. Nu ging, zoals je kunt lezen in die eerdere verhalen, een hoop van dat geld naar goede doelen. Daar heb ik nog steeds geen spijt van. Desalniettemin realiseer ik me nu wel des te meer hoeveel geld ik daar aan ‘uitgaf’.

Inmiddels, na 2 1/2 jaar, kan ik zeker stellen dat ik tevreden ben met mijn uitgavenpatroon en dat ik dit goed in de hand heb. Ik weet echt waar mijn geld naar toe gaat en sta achter zo’n beetje elke transactie. Ja, het klopt, wanneer een transactie niet naar mijn zin is, kan me dat wel frustreren.

Daarnaast heeft het ook weinig zin voor mij om nog langer uitgebreid te sparen voor zaken, omdat ik weet dat ik op een gegeven moment meer mag gaan betalen voor mijn eigen bijdrage aan het CAK. Aangezien er dan niet bij wordt gehouden wat mijn bijdrage aan het rijk zal zijn en ik geen invloed heb op hoe het besteed kan worden, kan ik beter bedenken waar ik het aan uit zou geven.

Dat vind ik lastiger dan je wellicht zou denken. Ik zeg wel eens:

Geld uitgeven wat je hebt, kan iedereen. Geld zinnig uitgeven kan niet iedereen.

Johan Zijlstra

Geld doneren is vaak zinnig. Ik draag graag mijn steentje bij. Daarom deed ik dat graag. Alleen leef ik wel van een uitkering en blijkbaar is het dan niet gepast om te doneren, omdat je zelf voor een deel een goed doel bent. Los van het feit dat dit effect heeft op mijn gemoedstoestand om een goed doel te zijn, weet ik ook niet zo goed waar ik het geld dan goed aan kan besteden dan op manieren dat ik nu al doe.

Nee, ik geef niet veel geld uit, want ik leef van mijn uitkering. Ik wil een bestedingspatroon dat past bij mijn inkomen, niet bij mijn vermogen. Hieruit vloeit voort dat ik dus meer incidentele uitgaven wil gaan doen. Dat vind ik ook best lastig, want gebruiksvoorwerpen en spullen liggen dan voor de hand. Deze producten mogen dan wellicht geen consumptieartikelen zijn, ze zorgen er wél voor dat mijn ecologische voetafdruk omhoog gaat.

Laatst had ik het idee om een monitor met 2 computers te kopen en mijn huidige iMac terug te verkopen aan mijn leverancier. Ik ben hier om verscheidene redenen niet mee doorgegaan. Het was echter wel een goede grote incidentele uitgave. Alleen door mijn iMac langer te gebruiken kan ik ook beschikken over twee besturingssystemen en mee blijven spelen zonder dat mijn ecologische voetafdruk omhoog gaat.

Natuurlijk kan ik nu wel heel makkelijk zaken vervangen wanneer ze versleten zijn. Zo heb ik laatst een nieuwe jas gekocht, ervoor gezorgd dat mijn nuraphone een vervanger had en momenteel ben ik ermee bezig dat ik een muziek streamer via Marktplaats binnen krijg. Hiermee wil ik muziek én podcasts streamen via de versterker, zoals ik kon voordat ik mijn tv had.

Dat maakt me overigens erg gelukkig. Dat ik alle spullen die ik in mijn bezit heb, makkelijk kan vervangen. Soms is geld daarvoor niet genoeg overigens, want het komt voor dat apparaten niet meer geproduceerd worden, zoals bij die nuraphone het geval is. Hierdoor kon ik het wel weer goedkoper krijgen.

Echte geldstress heb ik dus nog steeds niet. Ik bezuinig zelden op de zaken die ik echt belangrijk vind en nog steeds houd ik geld over. Ik leef en besteed heel bewust. Het helpt ook dat ik weinig geef om statussymbolen, snacks & snoep. Ergens best vreemd, want ik gebruik en geef om Apple apparaten. Later deze avond zal ik ook echt wel genieten van mijn rempejeh. Mocht je mijn voorraadkast open doen, zou je ook niet geloven dat ik weinig snoep.

Natuurlijk weet ik niet hoe lang ik deze levensstijl vol kan houden en hoeveel geld ik af mag gaan dragen aan de overheid. Dat is allemaal nog ongewis en in de toekomst. Ik kan het ook maar deels voorkomen. De vraag is vooral of ik het beter kan besteden. Op het moment dat ik dit type hebben we ‘nog’ een demissionair kabinet en is de formatie niet voltooid. Laat staan dat ik weet wat voor regering we zullen hebben over jaren vanaf nu. Alleen voor de langere termijn plannen vind ik nu eenmaal prettig.

Zijn er wellicht methodes waarmee ik mijn toekomstige zelf goed kan ondersteunen? Er zijn jaren geweest waarin ik meedeed aan crowdfunding projecten via o.a. Kickstarter. De reden dat ik op die website ben gegaan is onder andere een van mijn favoriete gebruiksvoorwerpen: mijn fietsklikkratje. Tegelijkertijd heb ik ook projecten gesteund die minder handige zaken op de markt brachten, maar ik ben nog steeds blij met eeears en mijn nuraphone.

De klassieker waar je gelukkig van wordt wanneer je er geld aan uitgeeft, is natuurlijk ervaringen. Wat dat betreft ben ik blij dat ik nog steeds hele leuke spellen voor de boeg heb, zoals Marvel’s Spider-Man 2 en Pokémon Violet: The Indigo Disk. Ik weet dat ik hier goed van kan genieten, wanneer ik eenmaal de rust en tijd neem om hiervoor te gaan zitten, lekker voor de tv. Dat is ook zo’n aankoop waar ik nog steeds van geniet.

Laat ik even zeggen dat ik heel dankbaar ben voor het leven dat ik nu mag leiden. Binnenkort komen er bijvoorbeeld ook weer 2 albums binnen van Lenka, een artiest waarvan ik blind haar albums kan kopen. Dat vind ik zo prettig, dat je weet dat je ergens in de toekomst ergens goed van kunt gaan genieten. Een van mijn favoriete bezigheden is dan ook luisteren naar mijn favoriete afspeellijst. Dat maakt me zo blij, ik doe dat nu ook.

Zo’n reflecterend stuk als dit is ook nog eens erg fijn om te typen. Ik heb namelijk laatst een nieuw toetsenbord gekocht om ervoor te zorgen dat mijn werkplek, achter mijn iMac, wat meer ergonomisch verantwoord is. Wanneer het om mijn gezondheid gaat, ben ik goed in staat om te investeren. Zo gebruik ik ook prijzige shampoo, omdat ik niet terug wil naar de anti roos shampoo die ik ooit eerst gebruikte, dat was niet goed voor mijn hoofdhuid.

Het is makkelijker geld uit geven wanneer je weet dat je het echt kunt missen. De verwachting is dat ik volgende week glasvezel ga krijgen, via Freedom nog wel. Ik heb best wat moeite mogen doen om daar bij te kunnen blijven, maar het is gelukt. Ik ben benieuwd of het zo fijn gaat zijn zoals ik verwacht.

Omdat ik het heb, is het makkelijker. Daarom behoud ik een deel van de stresstest. Ik blijf aan het eind van de maand afromen. Ik gebruik meerdere IBANs waar ik zonder gevolg geld vanaf kan halen. Ik heb wel eerder deze week automatisch budgetteren ingesteld. Ik ben benieuwd of dat bevalt. Daar ga ik de komende maanden nog wat mee spelen.

Mocht je in een soortgelijke situatie zitten zoals ik dan kan ik zo’n financiële stresstest adviseren. Alleen zijn er bijzonder weinig mensen die in zo’n situatie zoals ik zitten. Daarom maak ik er het meeste van. Je kunt het tenslotte niet over doen. Dat betekent zeker niet dat ik de dag ga plukken of beweren dat je slechts eenmaal leeft, want ik geloof dat je verder leeft in de harten van andere mensen. Daarom wil ik ook graag dat dit blog na mijn dood blijft bestaan, omdat mensen dan terug kunnen lezen hoe ik over zaken dacht.

Daar investeer ik namelijk nu al in.

Wat is een herstelfeest?

Een herstelfeest is een feest waarbij je viert dat je ‘hersteld’ bent.

In dit geval gaat het er om dat ik op woensdag 6 juli 2022 10 jaar opnamevrij ben. De laatste keer dat ik ontslagen ben uit een psychiatrisch ziekenhuis was dan ook op vrijdag 6 juli 2012.

Het is niet zo dat ik gedurende die 10 jaar helemaal stabiel ben gebleven. Verre van zelfs. Het is alleen wel zo dat ik sinds die tijd dus helemáál niet meer opgenomen ben geweest en dat is een prestatie op zich.

Dat heb ik zeker niet alleen gedaan. Tegelijkertijd was het zonder mijn inspanningen zeker niet gelukt. Qua medicatie is er in die tijd ook iets veranderd. Tijdens mijn laatste opname ben ik namelijk begonnen met innemen van Olanzapine.

De combinatie van Lithiumcarbonaat en Olanzapine houdt mij relatief stabiel. De dosering van de Lithium is al jaren hetzelfde en ook de bijbehorende bloeduitslagen zijn al jaren vrij stabiel. Het enige wat nog wel eens aangepast wordt is de dosering van de Olanzapine.

Op het moment dat ik ‘decompenseer’, zoals in 2020, waardoor ik toen mijn verjaardag niet kon vieren, dient de dosering te worden verviervoudigd. In dat jaar hebben we het in eerste instantie slechts verdubbeld, waardoor het juist minder goed ging. Daar hebben we van geleerd en die fout gaan we niet nog een keer maken.

Tijdens mijn herstelfeest, dat op zaterdag 16 juli 2022 plaats gaat vinden, wil ik dan ook stilstaan bij wat ik bereikt heb. Het is niet zonder opofferingen geweest. Er zijn veel zaken die ik moet laten om mijn psychische gezondheid in stand te houden. Zo vermijd ik stress zo graag mogelijk.

Het nare is dat ik ook niet goed kan functioneren zonder druk. Meestal externaliseer ik daarom zaken die ik belangrijk vind naar anderen zodat zij mij er op kunnen wijzen dat ik nog het een en ander wilde bereiken. Gelukkig lukt het mij ook vrij aardig om mijn eigen apparatuur hiervoor te gebruiken. Het is dan ook prettig dat de herinneringen app op mijn telefoon synchroniseert met die van mijn computer.

Mijn herstelfeest heeft overigens ook een andere insteek. Indien ik een feest wil geven omtrent mijn verjaardag in januari, dan dien ik rekening te houden met de volgende factoren: Corona, de bijbehorende maatregelen en de buitentemperatuur. Deze factoren zorgen ervoor dat ik niet langer fatsoenlijk mijn verjaardag meer kan vieren.

Daarom is mijn herstelfeest ook een test. Natuurlijk ben ik mij er van bewust dat de buitentemperatuur in juli ook zo zijn problemen kan geven. Bovendien is het ook een periode waarin veel mensen op vakantie zullen zijn.

Inderdaad, als de test slaagt, dan kan dit herstelfeest een jaarlijks terugkerend iets worden. Dat is een grote ‘als’ overigens. Hiervoor dient er wel aan een aantal voorwaarden voldaan te worden. Die ga ik hier overigens niet benoemen, aangezien dat de uitkomst van de test kan beïnvloeden.

Het feest begint rond 15:00 en zal tot zo’n 21:00 uur duren. Er kan niemand blijven slapen. Het is wel inclusief eten en drinken. Het zal gevierd worden op de binnenplaats van het appartementencomplex waar ik woon.

Er wordt standaard geen alcohol geserveerd, het eten zal van de vegetarische variant zijn. Muziek zal er niet worden gedraaid. Het kan wel zijn dat er, uiteindelijk, spellen gespeeld zullen gaan worden als de context en de situatie zich daarvoor lenen.

Een andere opoffering die ik doe betreft mijn huid. De Lithiumcarbonaat heeft meerdere effecten op mijn huid. Naast de acne, waar ik huidtherapie voor krijg, dien ik 2 shampoos te gebruiken om mijn hoofdhuid te behandelen. Daarnaast heb ik soms ook last van gloeien, wat ik meestal verhelp door zout te consumeren.

Elke dag medicatie slikken vind ik overigens niet zo belemmerend, maar is desalniettemin een opoffering. Het is gewoon opgenomen in een van mijn vele rituelen. Ik ben dan ook al medicijntrouw sinds 2010 – en toen ben ik gestopt terwijl ik al hypomaan of manisch wás. Het was niet de oorzaak van mijn episode, alhoewel het er wel erger door werd.

Om te illustreren wat het woord herstel betekent volgens de herstelbeweging deel ik het volgende citaat:

Herstel is een uniek en ten diepste persoonlijk proces waarin iemand zijn houding, waarden, gevoelens, doelen, vaardigheden en rollen verandert. Herstel is een manier om een bevredigend, hoopvol leven te leiden, met een zinvolle bijdrage aan de gemeenschap, ondanks de beperkingen van de aandoening. Herstel heeft te maken met het ontstaan van een nieuwe betekenis en zin in het leven, terwijl men over de rampzalige gevolgen van een psychiatrische aandoening heen groeit.

Een paar jaar geleden moest ik voor een cursus een herstelverhaal schrijven. Dat verhaal, dat hier te lezen is, eindigde ik met deze woorden:

Lang was ik bang voor mezelf en wat ik mij, mezelf en mijn omgeving aan kon doen.
Tegenwoordig ben ik nieuwsgierig naar wat ik de wereld allemaal nog te bieden zal hebben.

Inmiddels kan ik stellen dat ik steeds beter aan het ontdekken ben waarin ik waardevol ben. Ik ben tevreden met mijn leven. Ik ben gelukkig. Ik draag bij.

Wanneer je iets wil in het leven, maar het niet kunt, kun je twee dingen doen. Je kunt zorgen dat je meer kunt of je zorgt ervoor dat je minder wilt. Ik heb in mijn leven er vaak voor gekozen om minder te willen.

Ondanks dat vind ik het best frustrerend dat ik minder gedaan krijg dan anderen. Helaas moet ik echter rekening houden met mijn tempo. Dit probeer ik te compenseren met mijn zorgvuldigheid. Wat precies hetgeen is wat ik kwijtraak als ik ontremd raak.

Dus stabiel blijven is iets wat altijd in mijn achterhoofd mee zal spelen. Het is dan ook fijn dat er veel mensen in mijn leven zijn die mij scherp kunnen houden en in de smiezen hebben hoe het met mij gaat.

Want hersteld zijn is geen doel op zich, het is ook een middel. Een middel waardoor je beter kunt functioneren. Een middel waar je altijd op moet letten en dat altijd je aandacht vereist. Het is een soort van ijkpunt, waardoor je kunt zeggen dat je iets bereikt hebt.

Dat gegeven wil ik graag vieren op mijn herstelfeest.

Persoonlijke financiële stresstest

Afgelopen maand heb ik gekeken hoe ik er financieel voorstond door een test te doen. Ik wilde weten of mijn maandelijkse uitgaven pasten bij mijn inkomen.

Natuurlijk had ik kunnen berekenen hoeveel ik in de maand daarvoor uitgegeven had en hoeveel inkomen ik die maand had. Daar was ik aan de ene kant te lui voor en tegelijkertijd vond ik dat ook te makkelijk.

Als ik dat gedaan had, dan zou ik namelijk inderdaad weten of ik ’te veel’ of ’te weinig’ uitgaf. Je zult je afvragen waarom ik dat al niet wist. Nu wist ik globaal wel hoe ik ongeveer uit zou moeten komen. Het is alleen anders als je dit ervaart dan als je dit berekent.

Laat ik duidelijk zijn: ik maak me geen zorgen om mijn financiën. Mijn buffer is groot genoeg om meerdere grote uitgaven én onverwacht grote uitgaven op te kunnen vangen. Bovendien spaar ik ook gewoon wekelijks een bedrag. Daarnaast is mijn inkomen ook super stabiel. De vraag was dan ook meer of mijn spaargedrag niet een vorm van ‘broekzak – vestzak’ was.

Het is namelijk meer dan eens voorgekomen dat ik een bedrag van een van mijn andere IBAN (Ik heb er 12 van de 25, ja ik vind het zelf ook veel) bij bunq naar mijn ‘bunqrekening’ heb overgeboekt. Dus had ik mij voorgenomen om dat deze maand niet te doen, want anders zou de test nergens op slaan, nietwaar?

Toen mijn zorgtoeslag binnenkwam heb ik al het andere geld dat daarvoor al op die bunqrekening stond overgeboekt naar een andere IBAN. Vervolgens ben ik mijn leven gaan leven zoals ik dat gewoonlijk doe. Ik heb me er vooral voor gewaakt dat ik mijn standaard uitgaven bleef doen.

Zo ben ik gewoon boodschappen blijven doen bij de natuurvoedingswinkel Solidare, heb ik niets veranderd aan mijn abonnementen & donaties en heb ik ook nog luxe uitgaven gedaan. Ook bleef ik sparen.

Het viel me vooral op hoe terughoudend ik werd met het uitgeven van geld aan zaken die ik dus niet elke maand koop… Nu was ik me er van bewust dat er, gedurende het jaar, best wel maanden zijn met incidentele uitgaven… wat het ook lastig maakte.

Tel daarbij op dat mijn inkomen niet in zijn geheel op één dag op mijn bunqrekening gestort wordt. Bovendien spaar ik wekelijks in plaats van maandelijks. Dat alles maakt het niet bepaald overzichtelijk – hoewel je dat natuurlijk wel kunt schatten. Ik wilde het alleen niet berekenen.

Ik voelde me bij tijd en wijle ook echt arm – terwijl ik dat dus níet ben. Het idee dat je ‘het eind van de maand’ niet gaat halen is akelig. Terwijl ik natuurlijk op zo’n beetje elk moment geld van mijn andere rekeningen kon halen. Er kon mij niets wezenlijks overkomen, maar het idee alleen al is verontrustend.

Tegen het einde van de maand werd het ook echt moeilijk. Er kwamen twee uitgaven aan die ik echt graag wilde doen. De een was een jaarlijkse incidentele luxe uitgave die ik zonder de test zó gedaan zou hebben. De andere was het kopen van concertkaartjes voor een van mijn favoriete artiesten – Marina.

Bovendien waren beiden tijdgebonden. Die jaarlijkse uitgave deed ik gewoonlijk omdat het in die periode in de aanbieding was. Wanneer ik die uitgave dus níet deed en ik zou dat abonnement later nodig blijken te hebben dan zou ik meer geld kwijt zijn dan als ik het geld nu uit zou geven. Het ironische is natuurlijk dat je nu zult zien dat ik het pas over een jaar of zo nodig ga hebben. Het voelde alleen niet goed – ik zou tegen mijn principes in moeten gaan.

Dus heb ik vals gespeeld. Ik heb dat abonnement dat in de aanbieding was met korting gekocht met behulp van een andere IBAN. Een ander potje als je wilt. Gewoon omdat ik bang was dat als ik het van de bunqrekening zou betalen dat ik het dan niet ‘zou halen’ of dat ik ‘iets zou missen’.

Bij het kopen van de concertkaartjes werd ik er nog meer mee geconfronteerd dat ik niet zou slagen voor mijn eigen test. Het is niet dat ik de beslissing moeilijker vond. Die uitgave niet doen, daar zou ik echt spijt van hebben. Het is alleen wel jammer dat ik hierdoor niet slaagde in mijn opzet.

Daar moet ik wel bij zeggen dat als ik één van de uitgaven niet gedaan zou hebben dat ik dan het einde van de maand gehaald zou hebben – maar niet allebei. Het is zelfs zo dat ik de concertkaartjes een minuut ná de transactie wél had kunnen kopen vanaf mijn bunqrekening – maar dat had dan weer niet gekund als ik het abonnement van die rekening had betaald.

Hieruit moet ik concluderen dat ik niet in staat ben geweest om ‘gewoon’ te kunnen leven van het geld dat mijn bunqrekening bereikt in een maand tijd. Ik zat er alleen wel heel dichtbij. Ik vind het ook niet erg dat ik het niet gehaald heb. Ik ben er wel een stuk wijzer van geworden.

Zo weet ik nu dat ik het kán halen als ik dat wil. Ik ben best in staat om te snijden in sommige uitgaven. De vraag is vooral óf ik dat wil en hoe structureel mijn tekort per jaar (gemiddeld per maand) is. Zo zou ik bijvoorbeeld mijn vakantiegeld (die ik ook weggesluisd had) kunnen gebruiken om de tekorten op te vangen, want ik ga toch niet graag op vakantie.

Iemand suggereerde dat ik deze test elke maand van het jaar zou moeten houden om te bekijken of ik echt kan leven met mijn inkomen, maar dát ga ik dus liever wél berekenen. Het idee daarachter is dat je tijdens zo’n test als deze uitgaven gaat uitstellen. Deze test ervoer ik echter als zeer oncomfortabel en ga ik dan ook niet verlengen als het niet hoeft.

Wat betreft de vraag of er sprake is van ‘broekzak – vestzak’:

Daar is inderdaad sprake van. Alleen heb ik in de afgelopen maand meer gespaard dan dat ik aan het einde van de maand ’tekort’ (via andere IBAN had uitgegeven) kwam. Ik ben dus in zekere zin geld aan het ‘rondpompen’.

Wederom heb ik dit nog niet gecorrigeerd naar een gemiddelde per maand of heb ik het vakantiegeld hierin meegerekend. Het verschil is ook nog eens dusdanig klein dat ik er niet van wakker lig. Tenslotte heb ik al aangegeven dat ik kan snijden in mijn uitgaven als dat nodig blijkt te zijn.

Sterker nog, ik heb gemerkt dat ik met de uitgaven die ik doe best wel tevreden ben. Ik heb nergens gedacht van:

“Waarom geef ik daar eigenlijk geld aan uit?”

Johan Zijlstra