Een beetje geldstress maakt het verschil

Zoals je kunt lezen in andere verhalen ben ik ooit begonnen aan een persoonlijke financiële stresstest. In eerste instantie dacht ik dat dit tijdelijk zou zijn. Vervolgens liep het jaren.

Deze maand heb ik er punt achter gezet. Ik ga me er niet meer helemaal door laten begrenzen. Een beetje wel, want ik ben van mening dat het je scherp houdt. Dat ik nu beter weet hoeveel iets kost, wanneer ik puur naar de prijs kijk.

Voordat ik aan die test begon had ik bij sommige zaken niet goed in de gaten hoeveel van mijn inkomen daaraan op zou gaan, puur omdat ik voor een deel niet van mijn inkomen leefde. Nu ging, zoals je kunt lezen in die eerdere verhalen, een hoop van dat geld naar goede doelen. Daar heb ik nog steeds geen spijt van. Desalniettemin realiseer ik me nu wel des te meer hoeveel geld ik daar aan ‘uitgaf’.

Inmiddels, na 2 1/2 jaar, kan ik zeker stellen dat ik tevreden ben met mijn uitgavenpatroon en dat ik dit goed in de hand heb. Ik weet echt waar mijn geld naar toe gaat en sta achter zo’n beetje elke transactie. Ja, het klopt, wanneer een transactie niet naar mijn zin is, kan me dat wel frustreren.

Daarnaast heeft het ook weinig zin voor mij om nog langer uitgebreid te sparen voor zaken, omdat ik weet dat ik op een gegeven moment meer mag gaan betalen voor mijn eigen bijdrage aan het CAK. Aangezien er dan niet bij wordt gehouden wat mijn bijdrage aan het rijk zal zijn en ik geen invloed heb op hoe het besteed kan worden, kan ik beter bedenken waar ik het aan uit zou geven.

Dat vind ik lastiger dan je wellicht zou denken. Ik zeg wel eens:

Geld uitgeven wat je hebt, kan iedereen. Geld zinnig uitgeven kan niet iedereen.

Johan Zijlstra

Geld doneren is vaak zinnig. Ik draag graag mijn steentje bij. Daarom deed ik dat graag. Alleen leef ik wel van een uitkering en blijkbaar is het dan niet gepast om te doneren, omdat je zelf voor een deel een goed doel bent. Los van het feit dat dit effect heeft op mijn gemoedstoestand om een goed doel te zijn, weet ik ook niet zo goed waar ik het geld dan goed aan kan besteden dan op manieren dat ik nu al doe.

Nee, ik geef niet veel geld uit, want ik leef van mijn uitkering. Ik wil een bestedingspatroon dat past bij mijn inkomen, niet bij mijn vermogen. Hieruit vloeit voort dat ik dus meer incidentele uitgaven wil gaan doen. Dat vind ik ook best lastig, want gebruiksvoorwerpen en spullen liggen dan voor de hand. Deze producten mogen dan wellicht geen consumptieartikelen zijn, ze zorgen er wél voor dat mijn ecologische voetafdruk omhoog gaat.

Laatst had ik het idee om een monitor met 2 computers te kopen en mijn huidige iMac terug te verkopen aan mijn leverancier. Ik ben hier om verscheidene redenen niet mee doorgegaan. Het was echter wel een goede grote incidentele uitgave. Alleen door mijn iMac langer te gebruiken kan ik ook beschikken over twee besturingssystemen en mee blijven spelen zonder dat mijn ecologische voetafdruk omhoog gaat.

Natuurlijk kan ik nu wel heel makkelijk zaken vervangen wanneer ze versleten zijn. Zo heb ik laatst een nieuwe jas gekocht, ervoor gezorgd dat mijn nuraphone een vervanger had en momenteel ben ik ermee bezig dat ik een muziek streamer via Marktplaats binnen krijg. Hiermee wil ik muziek én podcasts streamen via de versterker, zoals ik kon voordat ik mijn tv had.

Dat maakt me overigens erg gelukkig. Dat ik alle spullen die ik in mijn bezit heb, makkelijk kan vervangen. Soms is geld daarvoor niet genoeg overigens, want het komt voor dat apparaten niet meer geproduceerd worden, zoals bij die nuraphone het geval is. Hierdoor kon ik het wel weer goedkoper krijgen.

Echte geldstress heb ik dus nog steeds niet. Ik bezuinig zelden op de zaken die ik echt belangrijk vind en nog steeds houd ik geld over. Ik leef en besteed heel bewust. Het helpt ook dat ik weinig geef om statussymbolen, snacks & snoep. Ergens best vreemd, want ik gebruik en geef om Apple apparaten. Later deze avond zal ik ook echt wel genieten van mijn rempejeh. Mocht je mijn voorraadkast open doen, zou je ook niet geloven dat ik weinig snoep.

Natuurlijk weet ik niet hoe lang ik deze levensstijl vol kan houden en hoeveel geld ik af mag gaan dragen aan de overheid. Dat is allemaal nog ongewis en in de toekomst. Ik kan het ook maar deels voorkomen. De vraag is vooral of ik het beter kan besteden. Op het moment dat ik dit type hebben we ‘nog’ een demissionair kabinet en is de formatie niet voltooid. Laat staan dat ik weet wat voor regering we zullen hebben over jaren vanaf nu. Alleen voor de langere termijn plannen vind ik nu eenmaal prettig.

Zijn er wellicht methodes waarmee ik mijn toekomstige zelf goed kan ondersteunen? Er zijn jaren geweest waarin ik meedeed aan crowdfunding projecten via o.a. Kickstarter. De reden dat ik op die website ben gegaan is onder andere een van mijn favoriete gebruiksvoorwerpen: mijn fietsklikkratje. Tegelijkertijd heb ik ook projecten gesteund die minder handige zaken op de markt brachten, maar ik ben nog steeds blij met eeears en mijn nuraphone.

De klassieker waar je gelukkig van wordt wanneer je er geld aan uitgeeft, is natuurlijk ervaringen. Wat dat betreft ben ik blij dat ik nog steeds hele leuke spellen voor de boeg heb, zoals Marvel’s Spider-Man 2 en Pokémon Violet: The Indigo Disk. Ik weet dat ik hier goed van kan genieten, wanneer ik eenmaal de rust en tijd neem om hiervoor te gaan zitten, lekker voor de tv. Dat is ook zo’n aankoop waar ik nog steeds van geniet.

Laat ik even zeggen dat ik heel dankbaar ben voor het leven dat ik nu mag leiden. Binnenkort komen er bijvoorbeeld ook weer 2 albums binnen van Lenka, een artiest waarvan ik blind haar albums kan kopen. Dat vind ik zo prettig, dat je weet dat je ergens in de toekomst ergens goed van kunt gaan genieten. Een van mijn favoriete bezigheden is dan ook luisteren naar mijn favoriete afspeellijst. Dat maakt me zo blij, ik doe dat nu ook.

Zo’n reflecterend stuk als dit is ook nog eens erg fijn om te typen. Ik heb namelijk laatst een nieuw toetsenbord gekocht om ervoor te zorgen dat mijn werkplek, achter mijn iMac, wat meer ergonomisch verantwoord is. Wanneer het om mijn gezondheid gaat, ben ik goed in staat om te investeren. Zo gebruik ik ook prijzige shampoo, omdat ik niet terug wil naar de anti roos shampoo die ik ooit eerst gebruikte, dat was niet goed voor mijn hoofdhuid.

Het is makkelijker geld uit geven wanneer je weet dat je het echt kunt missen. De verwachting is dat ik volgende week glasvezel ga krijgen, via Freedom nog wel. Ik heb best wat moeite mogen doen om daar bij te kunnen blijven, maar het is gelukt. Ik ben benieuwd of het zo fijn gaat zijn zoals ik verwacht.

Omdat ik het heb, is het makkelijker. Daarom behoud ik een deel van de stresstest. Ik blijf aan het eind van de maand afromen. Ik gebruik meerdere IBANs waar ik zonder gevolg geld vanaf kan halen. Ik heb wel eerder deze week automatisch budgetteren ingesteld. Ik ben benieuwd of dat bevalt. Daar ga ik de komende maanden nog wat mee spelen.

Mocht je in een soortgelijke situatie zitten zoals ik dan kan ik zo’n financiële stresstest adviseren. Alleen zijn er bijzonder weinig mensen die in zo’n situatie zoals ik zitten. Daarom maak ik er het meeste van. Je kunt het tenslotte niet over doen. Dat betekent zeker niet dat ik de dag ga plukken of beweren dat je slechts eenmaal leeft, want ik geloof dat je verder leeft in de harten van andere mensen. Daarom wil ik ook graag dat dit blog na mijn dood blijft bestaan, omdat mensen dan terug kunnen lezen hoe ik over zaken dacht.

Daar investeer ik namelijk nu al in.

Ik ben niet arm! Alleen…

In dit stuk:

heb ik gezegd dat ik de stresstest niet zou verlengen. Dat heb ik alsnog wél gedaan. Om dit stuk te kunnen volgen is het noodzakelijk om bovenstaand stuk te hebben gelezen, omdat daarin beschreven staat hoe ik mijn financiële stresstest heb vormgegeven.

De reden dat ik de test alsnog heb verlengd, is omdat ik tóch overtuigd raakte van het argument dat je het pas echt kunt testen als je het een jaar lang doet. Inmiddels zijn we meer dan een jaar verder, dus kan ik eindelijk echt de balans opmaken.

Kortweg komt het er inderdaad op neer dat ik geld aan het rondpompen was. Dat ik dit kón doen, geeft al aan dat ik niet arm ben. Alleen geeft het ook behoorlijk aan dat ik niet financieel zelfredzaam was op basis van mijn inkomen. Dat is natuurlijk niet handig.

Daarom heb ik besloten om, nadat me dit geadviseerd was, te stoppen met doneren. Daar heb ik het eerlijk gezegd nog steeds moeilijk mee, want ik vond het leuk en/of fijn om te doneren. Dat gaf me een beetje het gevoel dat ik impact maakte, hoe klein het ook mocht zijn.

Aangezien ik dit pas type ruim nadat het jaar voorbij is, kan ik inmiddels ook wel wat over mijn jaaruitgaven zeggen. Veel bedragen die ik niet kon en/of wilde betalen van mijn lopende ‘bunqrekening’ heb ik betaald van de IBAN ‘Vrij Parkeren’. Abonnementen die ik per (2) jaar betaal bijvoorbeeld.

Over het algemeen heb ik reiskosten daarop geboekt. Tenslotte betaal ik mijn dalurenkaart ook per jaar. Wat me daarbij opviel is dat ik mijn vakantiegeld verspreid over het jaar uitgeef. Om hier zeker van te zijn, blijf ik voorlopig de test uitvoeren, zodat ik kan zien of ik nu wel / nog steeds rond kan komen.

Voordat ik met deze tests begonnen was, realiseerde ik me niet hoeveel impact bijvoorbeeld het ‘Eigen Risico’ heeft op mensen met mijn inkomen. Door de onverwacht hoge uitgaven die je kunt hebben doordat het eigen risico aangesproken wordt, ben je in het eerste half jaar in een maand soms zo veel geld kwijt dat je die maand niet rond kunt komen als je geen buffer hebt.

Dat vond ik wel een akelige ontdekking. Natuurlijk is dit de reden dat je het eigen risico gespreid kunt betalen van februari t/m november. Het liefst wil ik het in januari helemaal in zijn geheel betalen, zodat ik er de rest van het jaar geen omkijken meer naar heb. Dat ik daartoe in staat ben, geeft wederom aan dat ik niet arm ben. Ik betaal wel meer zaken per jaar, grotendeels omdat ik dan ook korting kan bedingen.

Zoals ik tijdens de eerste test merkte dat ik op uitgaven moest gaan letten, ben ik nu ook op uitgaven gaan letten om te kijken of ik het jaar kon halen. Hiervoor heb ik soms wel met potjes moeten schuiven… en heb ik uitzonderingen gemaakt voor grote zaken die ik echt wilde hebben en heb ik ‘De Zilvervloot’ 1 of 2 keer aangesproken, omdat het anders niet lukte. Inmiddels heb ik die IBAN al een half jaar niet aangeraakt.

In een van de eerdere versies van dit blogstuk heb ik overwogen om het de titel ‘Doen alsof je arm bent’ mee te geven. Daar heb ik aan zitten denken, omdat ik dat een beetje doe. Er zijn namelijk meerdere momenten per maand, nu ook nog, waarbij ik een uitgave niet doe, omdat ik dan niet zeker weet of ik het einde van de maand haal. Daarbij voel ik ook de bijbehorende geldstress.

Alleen … die geldstress is een beetje nep. Tenslotte weet ik dat ik niet écht in de problemen kom als ik een uitgave niet kan doen of als ik een bepaalde uitgave juist wél doe. Toch vind ik het fascinerend hoeveel zo’n langdurige test als dit impact heeft op mij en mijn uitgavenpatroon.

Nu was ik sowieso al wel bewust van wat ik ongeveer gedurende een jaar uitgaf, maar bij veel zaken ‘voelde’ ik het niet zo en had ik amper connecties zoals:

Wanneer ik de komende tijd hier minder geld aan uitgeef, dan kan ik wel geld uitgeven aan…

Johan Zijlstra

Dat heb ik nu wel. Door dit soort zelfreflecties over geld kan ik mij beter inbeelden hoe het is om rond te komen van alleen mijn, lage, inkomen. Alleen kan ik het echte gevoel van geldstress slechts benaderen, want ik kom niet in de problemen als ik mijn maandelijkse test niet haal. Er zijn geen consequenties.

Nu ik ook een jaar lang mijn financiën getest heb, kan ik wel vertellen dat zo’n maandelijkse test inderdaad niet representatief is. Dat iemand een maand lang van een laag inkomen kan leven terwijl die persoon weet dat ie daarna weer zijn eigen inkomen terug krijgt, zegt heel weinig. Pas wanneer je voor langere tijd áfhankelijk bent van een laag inkomen, weet je pas hoe het écht voelt.

Zoals gezegd ben ik doorgegaan met het experiment. Dat is niet omdat ik verwacht nog veel ontdekkingen te doen. Het is vooral omdat ik het eens ben met het idee dat ik voor mijn maandelijkse uitgaven moet kunnen bouwen op mijn maandelijkse inkomen. Dat gaat me inmiddels wel lukken.

Op het moment dat ik de zorgtoeslag binnen krijg, boek ik het saldo, dat ik vlak daarvóór op ‘bunqrekening’ had staan, over naar ‘Vrij Parkeren’. Elke week spaar ik ook een vast bedrag dat ik overboek naar ‘Een ding’. Er zijn ook nog 2 IBAN die ik gebruik om te sparen voor twee grote jaarabonnementen zoals mijn zorgverzekering en mijn internetprovider, die ik per jaar betaal, maar daar dus wel maandelijks geld voor opzij zet – anders zou de test namelijk niet kloppen.

Overigens ben ik nog steeds van mening dat je beter zo’n test kunt doen als ik gedaan heb (als je in zo’n luxe positie zit als ik), dan dat je berekent of je het haalt. Het is wel goed om te berekenen of je het haalt, daar niet van. Alleen als je zo’n persoonlijke financiële stresstest doet, dan voel je het wel meer. Bovendien word je er ook meer mee geconfronteerd.

Natuurlijk realiseer ik me dat veel mensen niet in de gelegenheid zijn om zo’n test te kunnen doen zoals ik dat gedaan heb. Bijvoorbeeld omdat ze geen 1-persoonshuishouden hebben zoals ik dat heb of omdat ze weten dat hun inkomen gedurende het jaar kan veranderen. Niet iedereen heeft zo’n stabiel inkomen als ik.