Persoonlijke financiële stresstest

Afgelopen maand heb ik gekeken hoe ik er financieel voorstond door een test te doen. Ik wilde weten of mijn maandelijkse uitgaven pasten bij mijn inkomen.

Natuurlijk had ik kunnen berekenen hoeveel ik in de maand daarvoor uitgegeven had en hoeveel inkomen ik die maand had. Daar was ik aan de ene kant te lui voor en tegelijkertijd vond ik dat ook te makkelijk.

Als ik dat gedaan had, dan zou ik namelijk inderdaad weten of ik ’te veel’ of ’te weinig’ uitgaf. Je zult je afvragen waarom ik dat al niet wist. Nu wist ik globaal wel hoe ik ongeveer uit zou moeten komen. Het is alleen anders als je dit ervaart dan als je dit berekent.

Laat ik duidelijk zijn: ik maak me geen zorgen om mijn financiën. Mijn buffer is groot genoeg om meerdere grote uitgaven én onverwacht grote uitgaven op te kunnen vangen. Bovendien spaar ik ook gewoon wekelijks een bedrag. Daarnaast is mijn inkomen ook super stabiel. De vraag was dan ook meer of mijn spaargedrag niet een vorm van ‘broekzak – vestzak’ was.

Het is namelijk meer dan eens voorgekomen dat ik een bedrag van een van mijn andere IBAN (Ik heb er 12 van de 25, ja ik vind het zelf ook veel) bij bunq naar mijn ‘bunqrekening’ heb overgeboekt. Dus had ik mij voorgenomen om dat deze maand niet te doen, want anders zou de test nergens op slaan, nietwaar?

Toen mijn zorgtoeslag binnenkwam heb ik al het andere geld dat daarvoor al op die bunqrekening stond overgeboekt naar een andere IBAN. Vervolgens ben ik mijn leven gaan leven zoals ik dat gewoonlijk doe. Ik heb me er vooral voor gewaakt dat ik mijn standaard uitgaven bleef doen.

Zo ben ik gewoon boodschappen blijven doen bij de natuurvoedingswinkel Solidare, heb ik niets veranderd aan mijn abonnementen & donaties en heb ik ook nog luxe uitgaven gedaan. Ook bleef ik sparen.

Het viel me vooral op hoe terughoudend ik werd met het uitgeven van geld aan zaken die ik dus niet elke maand koop… Nu was ik me er van bewust dat er, gedurende het jaar, best wel maanden zijn met incidentele uitgaven… wat het ook lastig maakte.

Tel daarbij op dat mijn inkomen niet in zijn geheel op één dag op mijn bunqrekening gestort wordt. Bovendien spaar ik wekelijks in plaats van maandelijks. Dat alles maakt het niet bepaald overzichtelijk – hoewel je dat natuurlijk wel kunt schatten. Ik wilde het alleen niet berekenen.

Ik voelde me bij tijd en wijle ook echt arm – terwijl ik dat dus níet ben. Het idee dat je ‘het eind van de maand’ niet gaat halen is akelig. Terwijl ik natuurlijk op zo’n beetje elk moment geld van mijn andere rekeningen kon halen. Er kon mij niets wezenlijks overkomen, maar het idee alleen al is verontrustend.

Tegen het einde van de maand werd het ook echt moeilijk. Er kwamen twee uitgaven aan die ik echt graag wilde doen. De een was een jaarlijkse incidentele luxe uitgave die ik zonder de test zó gedaan zou hebben. De andere was het kopen van concertkaartjes voor een van mijn favoriete artiesten – Marina.

Bovendien waren beiden tijdgebonden. Die jaarlijkse uitgave deed ik gewoonlijk omdat het in die periode in de aanbieding was. Wanneer ik die uitgave dus níet deed en ik zou dat abonnement later nodig blijken te hebben dan zou ik meer geld kwijt zijn dan als ik het geld nu uit zou geven. Het ironische is natuurlijk dat je nu zult zien dat ik het pas over een jaar of zo nodig ga hebben. Het voelde alleen niet goed – ik zou tegen mijn principes in moeten gaan.

Dus heb ik vals gespeeld. Ik heb dat abonnement dat in de aanbieding was met korting gekocht met behulp van een andere IBAN. Een ander potje als je wilt. Gewoon omdat ik bang was dat als ik het van de bunqrekening zou betalen dat ik het dan niet ‘zou halen’ of dat ik ‘iets zou missen’.

Bij het kopen van de concertkaartjes werd ik er nog meer mee geconfronteerd dat ik niet zou slagen voor mijn eigen test. Het is niet dat ik de beslissing moeilijker vond. Die uitgave niet doen, daar zou ik echt spijt van hebben. Het is alleen wel jammer dat ik hierdoor niet slaagde in mijn opzet.

Daar moet ik wel bij zeggen dat als ik één van de uitgaven niet gedaan zou hebben dat ik dan het einde van de maand gehaald zou hebben – maar niet allebei. Het is zelfs zo dat ik de concertkaartjes een minuut ná de transactie wél had kunnen kopen vanaf mijn bunqrekening – maar dat had dan weer niet gekund als ik het abonnement van die rekening had betaald.

Hieruit moet ik concluderen dat ik niet in staat ben geweest om ‘gewoon’ te kunnen leven van het geld dat mijn bunqrekening bereikt in een maand tijd. Ik zat er alleen wel heel dichtbij. Ik vind het ook niet erg dat ik het niet gehaald heb. Ik ben er wel een stuk wijzer van geworden.

Zo weet ik nu dat ik het kán halen als ik dat wil. Ik ben best in staat om te snijden in sommige uitgaven. De vraag is vooral óf ik dat wil en hoe structureel mijn tekort per jaar (gemiddeld per maand) is. Zo zou ik bijvoorbeeld mijn vakantiegeld (die ik ook weggesluisd had) kunnen gebruiken om de tekorten op te vangen, want ik ga toch niet graag op vakantie.

Iemand suggereerde dat ik deze test elke maand van het jaar zou moeten houden om te bekijken of ik echt kan leven met mijn inkomen, maar dát ga ik dus liever wél berekenen. Het idee daarachter is dat je tijdens zo’n test als deze uitgaven gaat uitstellen. Deze test ervoer ik echter als zeer oncomfortabel en ga ik dan ook niet verlengen als het niet hoeft.

Wat betreft de vraag of er sprake is van ‘broekzak – vestzak’:

Daar is inderdaad sprake van. Alleen heb ik in de afgelopen maand meer gespaard dan dat ik aan het einde van de maand ’tekort’ (via andere IBAN had uitgegeven) kwam. Ik ben dus in zekere zin geld aan het ‘rondpompen’.

Wederom heb ik dit nog niet gecorrigeerd naar een gemiddelde per maand of heb ik het vakantiegeld hierin meegerekend. Het verschil is ook nog eens dusdanig klein dat ik er niet van wakker lig. Tenslotte heb ik al aangegeven dat ik kan snijden in mijn uitgaven als dat nodig blijkt te zijn.

Sterker nog, ik heb gemerkt dat ik met de uitgaven die ik doe best wel tevreden ben. Ik heb nergens gedacht van:

“Waarom geef ik daar eigenlijk geld aan uit?”

Johan Zijlstra